Leestijd: 5 minuten
Stripboeken worden niet echt serieus genomen door leerkrachten en ouders. Een kind dat strips leest die leest niet echt. Strips ontmoedigen het lezen van echte boeken en hebben geen serieuze educatieve waarde. Hieronder worden 7 redenen genoemd waarom leerlingen die strips lezen eigenlijk best wel goed bezig zijn. En waarom stripboeken voor aarzelende lezers zelfs essentieel kunnen zijn.
1. Stimulering van leesplezier en motivatie
Een van de belangrijkste voordelen van stripboeken is dat ze leesplezier stimuleren. Veel kinderen, vooral degenen die moeite hebben met lezen of die weinig interesse in boeken hebben, vinden het lezen van traditionele tekstboeken intimiderend of saai. Stripboeken, met hun levendige illustraties en actiegerichte verhalen, trekken juist deze lezers aan. Het visuele karakter van stripboeken maakt ze toegankelijker en aantrekkelijker, waardoor kinderen minder snel ontmoedigd raken en eerder geneigd zijn om door te blijven lezen. De pagina’s vliegen ineens voorbij en je leest zomaar een boek uit. Leesplezier en taalvaardigheid gaan uiteindelijk gelijk op. Zeker aarzelende lezers moeten soms extra veel investeren in taalvaardigheid (lees: saaien woordjes en zinnen), dus die kunnen wel wat extra wind in de zeilen gebruiken.
2. Bevordering van woordenschat en taalbegrip
Hoewel stripboeken vaak minder tekst bevatten dan traditionele boeken, kunnen ze toch een belangrijke bijdrage leveren aan de uitbreiding van de woordenschat. Stripboeken gebruiken vaak een breed scala aan taalniveaus, van eenvoudige dialogen tot complexere verhalende structuren. De visuele ondersteuning helpt lezers om de betekenis van woorden en zinnen beter te begrijpen, zelfs als bepaalde termen onbekend zijn. Door de visuele ondersteuning wordt de lezer ook geholpen om de relatie tussen woorden, acties en emoties te begrijpen, wat de algehele taalvaardigheid verbetert.
3. Versterking van begrijpend lezen
Begrijpend lezen gaat verder dan alleen het herkennen van woorden; het draait om het begrijpen van de betekenis van een tekst, het herkennen van verbanden en het trekken van conclusies. Stripboeken helpen bij het ontwikkelen van deze vaardigheden doordat ze van de lezer vereisen om zowel tekst als beeld te interpreteren en te integreren in hun begrip van het verhaal. De beelden in stripboeken geven belangrijke aanwijzingen over de plot, de emoties van de personages en de voortgang van het verhaal. Een goed stripboek vraagt de lezer om meerdere denkprocessen tegelijk te gebruiken: ze moeten de tekst lezen, de betekenis van de afbeeldingen begrijpen en de samenhang tussen de twee vinden. Dit proces bevordert niet alleen het begrip van het verhaal, maar helpt ook bij het ontwikkelen van inferentiële leesvaardigheden, waarbij de lezer informatie moet afleiden uit context en niet alles expliciet wordt verteld. Dit vermogen om op verschillende niveaus te lezen en interpreteren, is essentieel voor begrijpend lezen.
4. Ondersteuning van visuele geletterdheid
In een steeds visueler georiënteerde wereld is visuele geletterdheid een belangrijke vaardigheid. Visuele geletterdheid verwijst naar het vermogen om betekenis te geven aan beelden en visuele informatie te interpreteren. Stripboeken spelen een grote rol in het ontwikkelen van deze vaardigheid, omdat ze lezers uitdagen om de beelden te “lezen” en te interpreteren, net zoals ze dat doen met tekst. Kinderen leren door het lezen van stripboeken hoe beelden emoties, acties en sfeer kunnen communiceren. Ze moeten letten op details zoals gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal en de manier waarop scènes zijn opgebouwd. Dit helpt hen om visuele informatie effectief te verwerken en draagt bij aan hun vermogen om niet alleen verhalen te begrijpen, maar ook om kritisch te kijken naar visuele media zoals films, video’s en advertenties. Stripboeken bieden dus een unieke mix van literaire en visuele geletterdheid, wat hen bijzonder waardevol maakt in de huidige mediacultuur.
5. Versterking van sequentieel denken
Een essentieel aspect van leesvaardigheid en begrijpend lezen is het vermogen om logische volgordes in verhalen te herkennen. Stripboeken zijn bij uitstek geschikt om sequentieel denken te bevorderen, omdat ze verhalen vertellen in opeenvolgende panelen. Elk paneel toont een moment in het verhaal, en de lezer moet deze momenten in de juiste volgorde plaatsen om het verhaal te begrijpen. Het doorlopen van de panelen leert kinderen om oorzaak en gevolg te herkennen en de samenhang tussen gebeurtenissen te zien. Dit type lineair denken is niet alleen belangrijk voor het lezen, maar ook voor algemene cognitieve ontwikkeling en probleemoplossend vermogen. Het kunnen interpreteren van volgordes in stripboeken kan later bijdragen aan het begrijpen van complexere, niet-lineaire verhalen in literatuur voor oudere lezers.
6. Verhaalstructuur en plotontwikkeling
Stripboeken bieden lezers de mogelijkheid om op een toegankelijke manier kennis te maken met de basisprincipes van verhaallijnen en plotontwikkeling. De structuur van een stripverhaal – met een introductie, climax en afsluiting – biedt kinderen een intuïtief begrip van hoe verhalen werken. Hoewel de verhaallijnen vaak eenvoudiger zijn dan in romans, leren kinderen belangrijke vaardigheden zoals het volgen van een plot, het herkennen van karakterontwikkeling en het anticiperen op de afloop van het verhaal. Dit begrip van verhaalelementen is een essentiële vaardigheid voor het interpreteren van complexere teksten. Door het lezen van stripboeken worden kinderen bekend met de opbouw van verhalen, wat hen helpt om later literaire teksten beter te begrijpen en te analyseren.
7. Inclusiviteit en toegankelijkheid
Stripboeken maken lezen toegankelijk voor een bredere groep kinderen, inclusief degenen die worstelen met leesproblemen, zoals dyslexie, of die moeite hebben met lange teksten. De combinatie van beelden en tekst biedt ondersteuning aan lezers die moeite hebben met traditionele boeken, waardoor ze toch kunnen deelnemen aan het lezen en hun leesvaardigheid kunnen verbeteren. Bovendien hebben stripboeken vaak inclusieve thema’s en personages, waardoor kinderen van verschillende achtergronden zich kunnen herkennen in de verhalen. Door stripboeken te lezen, kunnen kinderen die zich mogelijk buitengesloten voelen in een traditionele leesomgeving, toch betrokken raken bij literatuur. Dit gevoel van inclusie en toegankelijkheid bevordert niet alleen leesvaardigheid, maar draagt ook bij aan het zelfvertrouwen en de motivatie om te blijven lezen.
Kortom, stripboeken worden vaak onderschat als hulpmiddel bij leesonderwijs. Gelukkig zijn er tegenwoordig heel veel schakeringen in stripboeken. Ongemotiveerde lezers zijn meestal wel te verleiden met een Dog man-boek (alleen maar stripboek), waarna de deur naar Leven van een loser of De waanzinnige boomhut (mengvorm) openstaat. Vanaf die boeken kunnen de boeken langzaam overgaan naar minder plaatjes en meer tekst. En ach, als een kind een volwassene wordt die met veel plezier strips blijft lezen, ook dan is er weer een lezer geboren.
