Leestijd: 3 minuten
Waar gaat het boek over?
In Koning van Katoren, geschreven door Jan Terlouw, volgen we de avontuurlijke tocht van Stach, een zeventienjarige jongen die in een koninkrijk leeft dat al jarenlang zonder koning zit. Toevallig is hij precies geboren op de dag dat de vorige koning overleden is. Op deze zelfde dag zijn ook zijn vader en moeder overleden. Sindsdien woont hij bij zijn oom, die het vermoeden heeft dat hij wel eens de volgende koning zou kunnen zijn. Hij voedt Stach op als vrijmoedige jongen.
Sinds de dood van de vorige koning wordt het land bestuurd door een groep oude, vastgeroeste ministers die niet geïnteresseerd zijn in veranderingen. Wanneer Stach aan de ministers vraagt wat hij moet doen om koning te worden, stellen zij hem zeven schijnbaar onmogelijke taken. Hij moet onder andere een draak verslaan, een raadselachtige boom begrijpen, en een vulkaan tot rust brengen. Deze taken, die elk een maatschappelijk thema aanstippen, testen Stachs doorzettingsvermogen, creativiteit en intelligentie. Zijn moed en vastberadenheid brengen niet alleen de ministers in verwarring, maar inspireren ook het volk. De vraag is of hij echt voorbestemd is om de nieuwe koning van Katoren te worden?
Lezen?
Het boek is een klassieker, voor het eerst gepubliceerd in 1971. De vraag met dit soort boeken is of ze uiteindelijk eindigen als jeugdsentiment voor de ouderere lezers of dat het klassiekers worden die ook jongere lezers opnieuw kunnen boeien?
Koning van Katoren is geschreven als een sprookje. Het boek wordt verteld vanuit de derde persoon, de wereld van Stach heeft magische elementen, zoals draken en tovenaars, het verhaal is tijdloos en het verteld een boodschap van normen en waarden. Het kan gelezen worden als avonturenverhaal en het zet aan tot denken over grote thema’s zoals leiderschap, verantwoordelijkheid en rechtvaardigheid.
Jan Terlouw is gewoon een goede schrijver. Hij neemt de tijd om de personages uit te werken en hij weet de juiste balans te vinden tussen avontuur, humor en fantasie. Het verhaal wordt nergens traag of saai. De taal is soms misschien een beetje ouderwets of met wat veel moeilijke woorden, maar dit gaat nergens ten koste van het verhaal. Doordat het zich afspeelt in de wereld zonder duidelijke tijd of plaats blijft het verhaal verrassend hedendaags.
In antwoord op de vraag of we het hier over jeugdsentiment of een hedendaagse klassieker hebben, kan het antwoord alleen maar zijn dat het nog steeds met plezier door kinderen in de 21ste eeuw gelezen kan worden. Ze zullen misschien even moeten wennen aan de verhaalvorm, maar gelukkig pakt het boek de lezer vanaf het begin bij de nieuwsgierige hand.
Voor wie?
Koning van Katoren is voor lezers vanaf 10 jaar. Doordat het boek vele lagen bevat, kan het door veel verschillende leeftijden gelezen worden. Het is een uitgebreid sprookje, met de zeven uitdagingen, en het vraagt dus wel een beetje van de leesmotivatie, maar het taalgebruik en de spanningsbogen blijven de nieuwsgierigheid prikkelen.
Voor de liefhebber is er in 2012 ook een Nederlandstalige speelfilm van gemaakt. In de film is het verhaal enigszins aangepast. Het verhaal is daardoor toegankelijker voor de bioscoop, maar mist het ritme en warmte van het boek.
